Nieuws

Verslag thema-avond John Vaessen over Roermond Frontstad

Op vrijdag 28 februari 2020 was de heer John Vaessen te gast in het Generaal Spoor Paviljoen. John  Vaessen is vrijwilliger van de Stichting Oude Kerkhof. Zijn lezing ging over de slachtoffers van WO II, geallieerden, militairen, verzetsstrijders en omgekomen burgers, die op het Oude Kerkhof te Roermond begraven zijn of begraven zijn geweest.

In zijn presentatie kwamen de volgende categorieën aan de orde: de geallieerden die op de Oude Kerkhof de laatste rustplaats hebben gevonden, verder de verzetsstrijders, de burgerslachtsoffers en de militairen die daar begraven zijn of zijn geweest. De Joodse slachtoffers werden buiten beschouwing gelaten, aangezien deze personen niet op het Oude Kerkhof begraven zijn.  

Hij begon zijn lezing met de 9 geallieerde (Britse en Canadese) vliegtuigbemanningsleden die op Oude Kerkhof liggen. Van elk bemanningslid vertelde hij bijzonderheden: bijvoorbeeld het verhaal van de Canadese piloot Robert Goodwin die met zijn Halifax op het Hammerveld is neergestort. Deze Robert Goodwin heeft zijn toestel zolang in de lucht gehouden om de bevolking van Roermond te sparen, waardoor hij op geringe hoogte pas zijn vliegtuig kon verlaten. Hij had daardoor geen schijn van kans om te overleven. Een achterneef van Robert Goodwin, Craig Bradley heeft tijdens een bezoek aan Roermond in 1999 een brief meegenomen voor de burgers van Roermond, aldus John.

Ook vertelde hij over de joodse vliegenier Kenneth Holme die, op verzoek van de familie gewoon bij zijn kameraden begraven werd, dus niet op de joodse begraafplaats. De zoon van Kenneth Holme, Jonathan Kay bezoekt regelmatig het graf van zijn vader, waar hij dan een joods gebed uitspreekt. Dit jaar zal hij ook weer aanwezig zijn bij de jaarlijkse herdenking op 5 april a.s.

Vervolgens kwamen de verzetsstrijders in beeld: Martinus Bob Bouman, oud KNIL officier, werd in 1943 in Well gefusilleerd wegens zijn verzetsactiviteiten. Postuum heeft hij Amerikaanse, Franse en Britse onderscheidingen ontvangen. Hij werd postuum onderscheiden met de Willemsorde. Aanvankelijk is hij op het Oude Kerkhof begraven geweest, maar zijn laatste rustplaats is nu het Ereveld in Loenen.
Daarna verhaalde John over Baron van Lamsweerde, die op bevel van Ulrich Matthaeas in Maasbracht werd geëxecuteerd. Baron van Lamsweerde was lid van het verzet. Uit eigen middelen verzorgde hij de huisvesting van ontvluchtte krijgsgevangenen. Hij werd met een grote som geld opgepakt door Fallschirmjäger en voor een stand gerecht ter dood veroordeeld. Eerst werd hij op het Oude Kerkhof begraven, maar zijn laatste rustplaats is in Nijmegen, de Heilige Landstichting. Daarna kwamen de verzetsstrijders Baer Reulen en  Sjaak Frencken aan de orde, beiden lid van de Knokploeg Roermond. Zij vonden op 10 juni 1944 de dood. En verder Henri Hendrickx, Johannes Roosjen, Theo Bots, Jozef Schalleij, Jan Wolters, Joseph Dörenberg, Francisca Brinkman-Rohling, vrouw van notaris Brinkman. Ook werd genoemd Dolf Wong, die tot hoge leeftijd kunstwerken in Roermond en ver daarbuiten geplaatst zag zoals meisje met de meeuwen. Dof Wong heeft in de Klingelpütz gevangenis gezeten en de heer en mevrouw Brummans van de bakkerij Brummans en Theo Stroucken de Rode Kruis medewerker die jaarlijks door het Rode Kruis op 4 mei wordt herdacht.

Een hele opsomming van oorlogsslachtoffers kwamen aan de orde o.a. Jo Claessen en de spoorwegwerkers Henricus Salden en Andreas Vossen. De zwaar getroffen familie Lutgens-Lutgens welke om het leven is gekomen door een bombardement op 15 oktober 1944. In 1944 kwam Margaretha Sliepen-Lutgens door een granaatscherf om het leven en Maria Vlek-Schrage verloor het leven door een boobytrap. Max Guillaume kreeg op 1 september 1944 waarschijnlijk een hartstilstand ten gevolge van de ontploffingen van een munitietrein op de Heide. Hij was dirigent van de Koninklijke Harmonie. John vertelde een bijzonder verhaal over het dirigeerstokje (baton) van Guillaume, hetgeen in handen was gekomen van een Amerikaanse colonel Bernard Merson die via Omaha Beach, de Ardennen en Roermond verder naar Duitsland trok. Merson heeft nooit verteld hoe hij aan de baton kwam. De familie van Merson komt in juni van dit jaar naar Roermond om de baton over te dragen aan de Koninklijke Harmonie, zo weet John  te vertellen.

Na de pauze kwamen de Nederlandse militairen aan bod, die een link hebben met de Oude Kerkhof. Kapitein Willem van Kooten en soldaat Gort Pas die helemaal aan het begin van de oorlog in 1940 sneuvelden en Wachtmeester Gerrit Schoonderbeek van de Koninklijke Marechaussee die in 1944 van zijn motor werd geschoten.
Mannen die niet naar de Arbeitseinsatz wilden, hielden zich schuil op soms bijzondere plaatsen zoals grafkelders op het Oude Kerkhof. Ook in de school aan het Schoolpad bij de Kapel zaten veel onderduikers, waaronder de 14 mannen die op bevel van Ulrich Matthaeas gefusilleerd zijn bij de Lüzenkamp. Door de burgers van de gemeente Niederkrüchten is voor deze mannen - de twee jongsten waren slechts 16 jaar oud - een herdenkingssteen opgericht. Sedert jaren wordt er aan het eind van december een voettocht gehouden van de H. Hartkerk naar het monument aan de Lüzenkamp om deze tragische gebeurtenis te herdenken. Eerst zijn deze mannen ter plaatse begraven in hun zelf gegraven graf. Daarna zijn ze op het Oude Kerkhof te rustte gelegd om echter na enige jaren te worden herbegraven op het nieuwe Kerkhof Tussen de Bergen, waar ook een herdenkingsmonument voor hen werd opgericht.  

Ten slotte werden oude foto’s uit de oorlogstijd getoond.
Zo’n 40 geïnteresseerden hebben ademloos geluisterd naar deze bijzondere lezing van John Vaessen. John van harte bedankt voor deze avond.

Naar de foto’s van dhr. Pim Ermers: >