Nieuws

Een veteraan vertelt: Aoo Willem Bax

Op vrijdag 30 augustus 2019 werd er in het Generaal Spoorpaviljoen te Roermond  de 44^e editie van lezingen reeks in het kader van “Een Veteraan Vertelt” gehouden. Te gast was Adjudant Willem Bax, die momenteel nog in actieve dienst werkzaam is bij JFCB te Brunssum. Nog even en dan zit zijn actieve loopbaan erop en gaat hij met FLO. Willem is in 1978 opgekomen bij het Korps Mariniers en in 1986 is hij overgestapt naar de Koninklijke Landmacht, Wapen der Artillerie en heeft zich daar gespecialiseerd in Intel en CBRN.

In de lezing ging hij in op zijn drie uitzendingen: een half jaar naar Kosovo van december 1999 tot juni 2000, daarna de SFIR missie in Irak in 2004  gedurende bijna 5 maanden en tenslotte de ISAF missie in Afghanistan van augustus 2007 tot begin februari 2008.

Over het conflict op de Balkan schetste Willem hoe deze situatie was ontstaan door de dood van dictator Tito van Joegoslavië, waarna het land uit elkaar viel en de pogingen van de Serviërs die het probleem wilden oplossen hetgeen eindigde in een smerige, vuile oorlog. Door de NAVO werd er een internationale vredesmacht op de been gebracht waaraan ook Nederland deelnam. De 41^e Veldartillerieafdeling die in Duitsland gestationeerd was, werd voorbereid voor vertrek naar Kosovo. Dit vond plaats onder Duits commando. Met beelden ondersteund, vertelde Willem over de soms zeer bijzondere omstandigheden waar onder zij hun werk moesten doen, zoals de vele ondermijnde gebieden of de vele massagraven op verschillende locaties en het vinden van grote stapels paspoorten van verdwenen mensen, of de huisvesting in een voormalige chemische fabriek, waardoor sommige collega’s later gezondheidsproblemen opliepen. Ook de samenwerking met andere internationale eenheden uit bijvoorbeeld Rusland of Turkije die er toch heel aparte tradities op nahielden, waren vaak een beetje wenkbrauw fronsend.  Ook verhaalde hij over de vele achtergelaten honden, die overal rondzwierven, soms gewond. Zij vormden een reëel gevaar voor de mensen omdat zij vaak agressief waren en besmet konden zijn met rabiës. Op verzoek van de burgemeesters en de autoriteiten  werd besloten om deze allemaal af te schieten.

Na deze uitzending volgde de SFIR missie in Irak. Hij werd in Basra  gestationeerd. Er kon alleen gevlogen worden op Kuwait International Airport. Bij aankomst aldaar bleken de temperatuurverschillen enorm te zijn. Dat was wel wennen. Het stof, veel stof, dat overal en altijd aanwezig was, ook dat was wennen. Naast de weg kon je lange rijen kapotgeschoten US voertuigen waarnemen. Soms zag je inslagen in voertuigen waar met verarmd uranium geschoten was, een zeer vernietigend projectiel, waardoor ook de grond rondom de voertuigen besmet was geraakt.
Willem heeft goede herinneringen aan Daisy, hun keukenprinses. Zij toverde fantastische maaltijden voor de troepen. Ook vertelde hij over de post van thuis, die oh zo belangrijk voor de troepen was. Helaas arriveerde niet alles in perfecte staat, zoals bijvoorbeeld de gummi beertjes, die als één grote bonte klomp  arriveerde en die met messen uitgebeend werd. Dat was wel hilarisch.

De bevoorrading werd gedaan vanuit Kuwait en er werd altijd in het donker gereden en dan zonder verlichting ………… voor de veiligheid. Ook verhaalde hij over een bunker die een inslag van een kruisraket kreeg te verduren. Deze bunker was bedoeld als schuilplaats voor de plaatselijke bevolking en werd door deze actie het graf van een paar honderd mensen. Ook het sneuvelen van zijn directe collega Dave Steensma in mei 2004 kwam aan de orde en de Britse collega’s die na het vrijdagsgebed ernstig verwond werden. Zij werden beschoten door de plaatselijke bevolking – ook kinderen- en bestookt met Molotov cocktails. Je stond soms voor grote dilemma’s; er moesten keuzes gemaakt worden in een zeer gevaarlijke omgeving. Je probeerde de gewone mensen te helpen.

Na deze missie volgde de uitzending naar Afghanistan en hij werd geplaatst in Kabul. Hier hebben ze op microgebied wel heel nuttige dingen kunnen doen. Er waren weer andere regels, andere gebruiken, soms zeer vreemde gebruiken zoals bijv. mannen die een schandknaapje tot hun beschikking hadden. Een vreemde gewaarwording. Ook hier was de omgeving zeer gevaarlijk met de vele bermbommen. Je moest altijd op je hoede zijn, het gevaar lag op de loer altijd en overal.

Na deze uitzending werd hij weer gewoon tewerkgesteld in ons land. Momenteel is hij tot aan zijn pensioen, over enkele maanden, werkzaam bij JFCB in Brunssum.

Wij kijken terug op een heel boeiende lezing op deze vrijdagavond. De zaal was muisstil. Willem heeft zijn verhaal op een zeer openhartige manier met ons gedeeld, ondersteund met het nodige beeldmateriaal waardoor het verhaal nog aanschouwelijker werd. Hartelijk dank daarvoor.

Naar de foto's van dhr: Thei Willen: >